İkizdere’nin Tarihçesi ve Coğrafyası
Osmanlı döneminde, 1878 yılında Rize’nin sancak merkezi olmasıyla nahiye statüsüne kavuşan İkizdere, o dönemde “Yedi Köy” anlamına gelen Kura-i Seba adıyla anılmaktaydı. 19. yüzyılın sonlarında Trabzon vilayetinin Lazistan Sancağı’na bağlı Rize Kazası’na bağlı bir nahiye merkezi olan İkizdere, 15 Şubat 1916 tarihinde Rus işgaline uğramış, ancak 11 Mart 1918 tarihinde bu işgalden kurtulmuştur. 1933 yılında İkizdere adını alan yerleşim, 1945 yılında ilçe olan Güneyce’ye bağlı bir bucak merkeziyken, 1952 yılında ilçe merkezi statüsüne geçmiştir.
İkizdere, çam ağacı ve Cimil derelerinin birleştiği noktada yer almakta ve adını bu derelerden almaktadır. Dağlık bir araziye sahip olan ilçenin toprakları dar vadilerle bölünmüştür. Yüksek kesimlerde ise çeşitli yaylalar bulunur. Bu yaylalardan bazıları; Çağrankaya Yaylası, Ovit Yaylası, Demirkapı Yaylası ile Şimşirli ve Ilıcaköy maden suyu kaynakları, doğal güzellikleriyle dikkat çekmektedir.
Başlıca akarsuyu İkizdere olan ilçede, bu akarsu üzerinde elektrik üretimi amacıyla bir santral kurulmuştur. Zengin ormanlarıyla kaplı dağlar, İkizdere topraklarının ayırt edici bir özelliğidir. İkizdere, Rize Dağları’ndan kaynaklanan Çamlık ve Cimil Dereleri ile Karadere’nin birleşmesiyle oluşur ve kuzeye doğru akarak ilçe sınırlarının dışına çıkar. Dağların doruklarında buzul yalakları ve buzul gölleri bulunmaktadır.
Tipik Karadeniz ikliminin hüküm sürdüğü ilçede, her mevsim yağışlı hava koşulları görülür. Bitki örtüsü, alçak kesimlerde gür ormanlarla kaplı olup yüksek alanlarda iğne yapraklı ağaçlar, kızılağaç, gürgen, meşe, kestane, ladin ve köknar ağaçlarından oluşan zengin bir çeşitlilik sunar.
Turizm Potansiyeli
İkizdere, dik yamaçlı vadileri, doruklara ulaşılabilecek dağları, yemyeşil yaylaları, tarihi kemer köprüleri ve coşkun akan dereleri ile özel bir turizm merkezi olarak öne çıkar.
İkizdere-Anzer Yaylası (Ballıköy) Turizm Merkezi
Ulaşım: Rize’nin İkizdere ilçesinin 39 km güneyindedir. İkizdere-Dereköy arası 4 km asfalt, 25 km ham toprak yoldur. Yaz aylarında dolmuş bulunabilir.
Özellikler: 3.000 m rakımlı yaylada altyapı hizmetleri tamamlanmıştır. PTT, bakkal, kasap, fırın, manav, kır kahvesi ve lokantalar hizmet vermektedir. Ünlü Anzer Balı bu yaylada üretilmektedir.
Konaklama-Yeme-İçme: Yaylada çok sayıda pansiyon bulunmakta olup, her türlü yeme-içme ve ihtiyaç yayladan karşılanabilir.
İkizdere-Çağrankaya Yaylası
Ulaşım: Rize’nin İkizdere ilçesinin 25 km doğusundadır. Yaz aylarında dolmuşlarla gidilebilen yaylaya güzel manzaralı toprak yolla ulaşılmaktadır.
Özellikler: 3.200 m rakımlı Çağrankaya Yaylası, adını çevresindeki dik yamaçlı kaya ve uçurumlarla oluşan ses yankısından almaktadır. Elektrik ve telefon altyapısına sahip olan yaylada, bakkal, kasap ve kır kahvesi gibi imkanlar bulunmaktadır.
Tarihi Yapılar
Şimşirli Köyü Camii
İlçenin derin bir vadisine bakan Şimşirli Köyü Camii, Karadeniz bölgesindeki ahşap camilerin en özel örneklerinden biridir. 1849 yılında kestane ağacından tamamen ahşap işçiliğiyle inşa edilmiş olan caminin iki katlı iç mekânı etkileyici detaylara sahiptir. Cami, arazinin eğimli olması nedeniyle yüksek taş duvarlı bir su basman üzerine oturtulmuştur. Ahmet Usta tarafından yapılan bu cami, kareye yakın bir dikdörtgen planına sahiptir. Kuzey cephedeki girişin üzerinde iç mahfile bağlanan fevkanî bir mahfil bulunur. Cami ile kuzeyindeki medrese arasında, 1988 yılında inşa edilen bir minare yer almaktadır.
İkizdere, doğal güzellikleri, tarihi zenginlikleri ve kendine has ürünleri ile hem doğaseverlere hem de tarih meraklılarına unutulmaz deneyimler sunmaktadır. Turizm potansiyeli hızla gelişen ilçe, gelecekte de ziyaretçilerini etkileyen bir destinasyon olma özelliğini koruyacaktır.
Önemli Linkler:
- Rize İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
- İkizdere Belediyesi
- Anzer Balı Kooperatifi
- İkizdere Kaymakamlığı
- Wikipedia – Ovit yaylası
- İkizdere Gezi Rehberi
- Şimşirli Köyü Camii
- Çağrankaya Yaylası

